ΜΕΤΡΑ ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟΥ ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ ΠΑΝΔΗΜΙΑΣCOVID19 ΣΕ ΜΟΝΑΔΕΣ ΑΙΜΟΚΑΘΑΡΣΗΣ – ΜΤΝ

Οι μονάδες αιμοκάθαρσης χαρακτηρίζονται από το γεγονός ότι παρέχουν φροντίδα σε ασθενείς με σημαντικούς παράγοντες κινδύνου επιπλέον της χρόνιας νεφρικής ανεπάρκειας και ότι οι αιμοκαθαιρόμενοι ασθενείς επισκέπτονται τις μονάδες ως εξωτερικοί ασθενείς τρεις φορές την εβδομάδα συνοδευόμενοι από άλλα άτομα. Αυτό σημαίνει ότι η μονάδα θα πρέπει να διαχειριστεί ημερησίως πέραν του προσωπικού ένα σημαντικό αριθμό ατόμων, τα οποία εκτίθενται στο ευρύτερο κοινωνικό σύνολο.

Τα βασικά μέτρα πρόληψης και ελέγχου που συστήνονται να εφαρμόζονται στην καθημερινή πρακτική για τον έλεγχο της διασποράς του νέου κορονοιού στις ΜΤΝ αφορούν:

1. Ασθενείς

2. Επισκέπτες – συνοδούς

3. Προσωπικό

Η διαχείριση ύποπτου κρούσματος COVID-19 περιγράφεται αναλυτικά στις σχετικές οδηγίες του ΕΟΔΥ (https://eody.gov.gr/odigies-gia-ton-periorismo-tis-metadosis-covid-19-se-monades-technitoy-nefroy).

Ενεργητική επιτήρηση προσωπικού, ασθενών και συνοδών

Τόσο το προσωπικό όσο και οι ασθενείς και οι συνοδοί θα πρέπει να είναι πλήρως ενήμεροι για τα συμπτώματα της νόσου και για τον τρόπο μετάδοσης. Σε περίπτωση που εκτιμήσουν ότι εμφανίζουν συμβατά συμπτώματα με COVID-19 θα πρέπει να επικοινωνήσουν τηλεφωνικά με τον υπεύθυνο της μονάδας πριν την προσέλευσή τους σε αυτή.

Όλοι οι εμπλεκόμενοι, αιμοκαθαιρόμενοι, προσωπικό και όσοι επισκέπτονται το κέντρο θα πρέπει πριν την είσοδό τους στην μονάδα να ερωτώνται αν εμφανίζουν πυρετό ή συμπτώματα λοίμωξης του αναπνευστικού, αν έχουν έρθει σε επαφή με πιθανά, ύποπτα ή επιβεβαιωμένα κρούσματα ή εάν είχαν πρόσφατο ταξίδι.

Κατά την είσοδο αλλά και μετά την ολοκλήρωση της συνεδρίας αιμοκάθαρσης των ασθενών συστήνεται η θερμομέτρησή τους και η εκτίμηση της κλινικής τους κατάστασης από το αρμόδιο προσωπικό.

Γενική αρχή :απαγορεύεται η είσοδος στο κέντρο σε επισκέπτες/συνοδούς/εργαζόμενουςμεοποιοδήποτεσύμπτωμαεκτουαναπνευστικού. Η διαχείριση των ασθενών γίνεται σύμφωνα με τις οδηγίες για ύποπτο κρούσμα COVID-19.

Ομαδοποίηση ασθενών

Η ομαδοποίηση των αιμοκαθαιρόμενων ασθενών είναι κρίσιμης σημασίας για τον έλεγχο της διασποράς του ιού την περίοδο της πανδημίας στις ΜΤΝ. Οι ασθενείς θα πρέπει να υλοποιούν τις συνεδρίες τους διαχωρισμένοι σε συγκεκριμένες ομάδες και ωράρια καθώς και σε σταθερές ΜΤΝ. Η μετακίνησή τους σε άλλες μονάδες οφείλει να γίνεται μόνο σε ειδικές περιπτώσεις, σε επείγουσες καταστάσεις και όταν πρόκειται για επιβεβαιωμένο κρούσμα COVID-19 όπου απαιτείται η μεταφορά σε κέντρο αναφοράς.

Εργαστηριακός έλεγχος νέων ασθενών

Προτείνεται να γίνεται έλεγχος ρινοφαρυγγικού/ στοματοφαρυγγικού επιχρίσματος σε κάθε νέο ασθενή μέσα στα δύο 24ωρα πριν την είσοδό τους στην ΜΤΝ. Αυτό ισχύει και για τους ασθενείς που αλλάζουν τόπο διαμονής όπως κατά την καλοκαιρινή περίοδο.

Σε ασθενείς που μεταφέρονται από άλλες μονάδες υγείας ή από άλλη ΜΤΝ ακολουθείται η σχετική οδηγία του ΥΥ.

Ο περιοδικός έλεγχος του προσωπικού των μονάδων συστήνεται να υλοποιείται σύμφωνα με τα τοπικά επιδημιολογικά δεδομένα και την πολιτική της κάθε μονάδας.

Μεταφορά ασθενών – χώροι αναμονής – συνοδοί

Η μεταφορά των ασθενών συστήνεται να γίνεται με ιδιωτικό μέσο σύμφωνα με τις οδηγίες που ισχύουν για τα ιδιωτικά μέσα μεταφοράς σε περίοδο πανδημίας COVID-19. Οι ασθενείς που προσέρχονται στη μονάδα δεν πρέπει να περιμένουν σε χώρους αναμονής εκτός της μονάδας και να συνωστίζονται με άλλα άτομα. Θα εισέρχονται άμεσα στον χώρο της μονάδας ή θα περιμένουν εντός του μέσου μεταφοράς τους μέχρι να έρθει η σειρά τους για κλινική εκτίμηση ή αιμοκάθαρση.

Η είσοδος των επισκεπτών στο κέντρο επιτρέπεται μόνο αν είναι απολύτως απαραίτητη και δεν πρέπει να υπερβαίνει τον αριθμό του ενός συνοδού ανά ασθενή.

Η μεταφορά ή διαχείριση ασθενούς από άλλη μονάδα πρέπει να γίνεται κατόπιν ενημέρωσης και συνεννόησης με το κέντρο υποδοχής.

Γενική αρχή:Να αποφεύγεται η άσκοπη παρατεταμένη παραμονή των ασθενών στη ΜΤΝ.Όπου είναι δυνατόν, να αποφεύγεται η προσέλευση των ασθενών για διαδικασίες άλλες της αιμοκάθαρσης και να προτιμώνται άλλοι τρόποι επικοινωνίας με τους θεράποντες ιατρούς (τηλεφωνο, βιντεοκλήσηκ.λ.π.) ώστε να ελαχιστοποιηθεί ο κίνδυνος έκθεσης των ασθενών.

Μέτρα προστασίας

Βασικά μέτρα προστασίας για όλους όσους επισκέπτονται τις μονάδες αιμοκάθαρσης είναι :

Κατά τη διάρκεια της αιμοκάθαρσης ο χώρος πρέπει να αερίζεται επαρκώς μέσω ανοικτών παραθύρων και με αποφυγή απότομων αλλαγών στη θερμοκρασία του χώρου.

Η σωστή χρήση της μάσκας από προσωπικό, ασθενείς , συνοδούς και άλλους επισκέπτες.

Η εφαρμογή της Υγιεινής των Χεριών σύμφωνα με τις οδηγίες του ΕΟΔΥ.

Η τήρηση των αποστάσεων τουλάχιστον 1,5 μέτρου:

  • μεταξύ ασθενών
  • μεταξύ επαγγελματιών υγείας
  • μεταξύ ασθενών και επαγγελματιών υγείας, όταν δεν απαιτείται παροχή φροντίδας
  • μεταξύ συνοδών στους χώρους αναμονής

Οι ασθενείς οφείλουν να φορούν τη μάσκα καθ’ όλη τη διάρκεια της παραμονής τους στο χώρο της μονάδας. Επομένως, η λήψη τροφής ή υγρών κατά τη διάρκεια της συνεδρίας θα πρέπει να αποφεύγεται και να υλοποιείται πριν ή μετά την ολοκλήρωσή της και μετά την εφαρμογή της Υγιεινής των Χεριών.

Βασικά μέτρα προστασίας για τους επαγγελματίες υγείας της μονάδας:

Ιατρική μάσκα προστασίας προσώπου: υποχρεωτική η χρήση της από όλο το προσωπικό καθόλη τη διάρκεια δραστηριοποίησης του στο χώρο της μονάδας. Η χρήση της μη ιατρικής μάσκας δεν συγκαταλέγεται στον εξοπλισμό προστασίας του προσωπικού (PPE-MAP).

Ιατρική Μάσκα Υψηλής Προστασίας (FFP3,FFP2,N95):η χρήση της ενδείκνυται σε περιπτώσεις διαχείρισης ύποπτων ή επιβεβαιωμένων κρουσμάτων COVID19.

Ρόμπες μίας χρήσης:η χρήση τους ενδείκνυται σε παροχή φροντίδας που απαιτεί στενή επαφή με τον ασθενή ή όταν υπάρχει αυξημένος κίνδυνος έκθεσης του επαγγελματία υγείας σε βιολογικά υγρά καθώς και στη διαχείριση ύποπτων/επιβεβαιωμένων κρουσμάτων.

Οφθαλμική προστασία: (γυαλιά, προσωπίδα): όπως και η χρήση της ρόμπας.

Ιατρικά Γάντια: η χρήση τους πρέπει να γίνεται σύμφωνα με τις συνήθεις ενδείξεις χρήσης των γαντιών.

Η χρήση των γαντιών δεν υποκαθιστά την Υγιεινή των Χεριών.

Η Υγιεινή Χεριών υλοποιείται με πλύσιμο με αντισηπτικό σαπούνι και νερό ή με αλκοολούχο διάλυμαμε την κατάλληλη τεχνική σύμφωνα με τις οδηγίες του ΕΟΔΥ για επαγγελματίες υγείας (https://eody.gov.gr/mikroviaki-antochi-kai-loimoxeis-poy-syndeontai-me-choroys-parochis-ygeias/choroi-parochis-ygeias-nosokomeia/ygieini-ton-cherion/).

Η εφαρμογή υγιεινής χεριών υλοποιείται:

πριν από την είσοδο στον θάλαμο,

πριν από κάθε διαδικασία που απαιτεί άσηπτες συνθήκες (π.χ. χρήση καθετήρων)

πριν και μετά από την επαφή με εξοπλισμό και με τον ασθενή (π.χ. σύριγγες, φίστουλες)

μετά από την επαφή με το άψυχο περιβάλλον του ασθενούς

μετά από την έκθεση σε οποιονδήποτε βιολογικό υγρό

μεταξύ φροντίδας διαφορετικών ασθενών ή μετακίνησης μεταξύ θαλάμων

πριν και μετά την εφαρμογή γαντιών

Η επάρκεια των παραπάνω υλικών σε μία ΜΤΝ είναι πολύ σημαντική για τη σωστή εφαρμογή των μέτρων από το προσωπικό της μονάδας. Θα πρέπει να εξασφαλιστεί η πρόσβαση σε αντισηπτικά διαλύματα, σε νιπτήρες με νερό και υγρό σαπούνι και χειροπετσέτες μίας χρήσης καθώς και σε ποδοκίνητους κάδους απορριμμάτων. Η επάρκεια σε ιατρικές μάσκες είναι πολύ σημαντική όχι μόνο για το προσωπικό αλλά και για τους ασθενείς.

Σε όλους τους χώρους της μονάδας θα πρέπει να υπάρχει σε εμφανή σημεία ειδική σήμανση σχετικά με τα μέτρα ατομικής προστασίας και τους κανόνες υγιεινής,τα οποία θα πρέπει να εφαρμόζονταιλόγω της πανδημίας.

Καθαρισμός και απολύμανση επιφανειών και εξοπλισμού

Η διαδικασία καθαριότητας – απολύμανσης επιφανειών και εξοπλισμού με συνήθεις διαδικασίες καθαρισμού, όσο και με την χρήση ειδικών απολυμαντικών έναντι του COVID-19 στις μονάδες αιμοκάθαρσης συμπεριλαμβάνει:

χώρους υποδοχής και αναμονής,

✓ κοινόχρηστους χώρους προσωπικού

✓ εσωτερικό χώρο και εξοπλισμός μονάδας

Ο καθαρισμός και η απολύμανση επιφανειών και εξοπλισμού αιμοκάθαρσης μεταξύ ασθενών θα πρέπει να γίνεται με κατάλληλα προϊόντα ακολουθώντας τις οδηγίες του κατασκευαστή (επάρκεια ποσότητας και διάρκειας δράσης των προϊόντων).Τα όργανα, εργαλεία, μηχανήματα και όλες οι επιφάνειες πρέπει να απολυμαίνονται μεταξύ των συνεδριών.

Συστήνεται η χρήση όπου είναι δυνατόν αναλώσιμων υλικών μιας χρήσης, διαφορετικά ο εξοπλισμός που θα επαναχρησιμοποιηθεί θα πρέπει να απολυμαίνεται από ασθενή σε ασθενή.

Ο υλικοτεχνικός εξοπλισμός που θα χρειαστεί για την υλοποίηση μίας ιατρονοσηλευτικής πράξης θα πρέπει να προετοιμάζεται λίγο πριν την εφαρμογή του και να παραμένει στο χώρο όπου θα χρησιμοποιηθεί. Στο χώρο αυτό θα πρέπει να παραμένει μόνο ο απαραίτητος εξοπλισμός για την εκτέλεση του συγκεκριμένου χειρισμού.

Σε χώρους αιμοκάθαρσης ασθενών με ύποπτα συμπτώματα η καθαριότητα και απολύμανση του χώρου, επιφανειών και μηχανημάτωνυλοποιείται μετά την ολοκλήρωση της συνεδρίας και θα πρέπει να είναι σύμφωνη με τις σχετικές οδηγίες του ΕΟΔΥ.

Τμήμα Μικροβιακής Αντοχής και Λοιμώξεων που Συνδέονται με Φροντίδα Υγείας Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας